Sağlık çalışanlarının tükenmişlik düzeyi ile bilişim sistemindeki değişimlere karşı gösterdikleri direnç arasındaki ilişki: Samsun ili örneği
| dc.authorid | 0000-0002-9539-844X | en_US |
| dc.contributor.advisor | Çevik, Osman | |
| dc.contributor.author | Özbalcı, Ahmet Alp | |
| dc.date.accessioned | 2021-10-19T11:37:59Z | |
| dc.date.available | 2021-10-19T11:37:59Z | |
| dc.date.issued | 2020 | |
| dc.department | KMÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı | |
| dc.description | YÖK Tez No: 634718 | en_US |
| dc.description.abstract | Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler toplumu kurumları ve çalışanlarını da etkileyerek yeniden yapılanmayı gerekli kılmıştır. Teknolojik gelişmelerin etkisiyle yaşanan bu dönüşüm, değişimin önemli bir olgu olarak görülmesini, çalışma usullerinin yeniden organize edilmesini ve nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesini zorunlu hale getirmiştir. Kurumsal kültürün farklılaşmasına da sebep olan bu dönüşüm, zamanla çalışanların tükenmeye kadar giden ciddi psikolojik problemlerle karşı karşıya kalmasına da neden olabilmektedir. Sağlık çalışanlarının tükenmişlik düzeyi ile bilişim sistemindeki değişimlere karşı direnç arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçlayan bu çalışma, Samsun ilinde bulunan beş kamu hastanesinde çalışmakta olan personel üzerinde yapılmıştır. Gerçekleştirilen anket uygulaması ile 449 sağlık çalışanından elde edilen veriler faktör analizi, frekans ve yüzde analizleri, bağımsız örneklemler t testi, tek yönlü varyans analizi, Tukey testi, Bonferroni testi ve Pearson korelasyon analizi yardımıyla değerlendirilmiştir. Ayrıca seçilen idarecilerle yapılan mülakatlardan elde edilen nitel veriler, nicel verilerin değerlendirilmesinde destekleyici amaçla kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular neticesinde, sağlık çalışanları arasında tükenmişlik sendromunun bulunduğu ve bu tükenmişliğin orta seviyede olduğu görülmüştür. Çalışmada tükenmişlikle ilgili değerlendirmeler sonucunda sağlık çalışanlarının diğer boyutlara göre en çok kişisel başarı alt boyutunu benimsedikleri görülmüştür. Bireysel özelliklerin tükenmişliğe olan etkisi değerlendirildiğinde yaş, eğitim düzeyi, medeni durum, meslekteki toplam çalışma süresi, kurumdaki toplam görev süresi ve kurumdaki pozisyonun tükenmişlik düzeyini etkileyen değişkenler olduğu tespit edilmiştir. Sağlık çalışanlarının bilişim sistemlerindeki değişime karşı direnç düzeylerinin asgari seviyede olduğu ve ölçeğin alt boyutları arasında en çok bilinmeyene karşı duyulan korku boyutunu benimsedikleri görülmüştür. Ayrıca çalışanların bireysel özelliklerinin bilişim sistemlerindeki değişime karşı direnç üzerine etkisinin olduğu ve yaş, istihdam şekli ve kurumdaki pozisyonun direnci etkileyen değişkenler olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın ana problemi olan sağlık çalışanlarının tükenmişlik düzeyi ile bilişim sistemlerindeki değişime karşı dirençleri arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilememiştir. Ancak bu iki ölçeğin alt boyutları arasında anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Tükenmişlik ölçeği alt boyutlarından olan kişisel başarı hissi ile değişime karşı direnç ölçeği alt boyutlarından belirsizliğe karşı duyulan korku, bilinemeyene karşı duyulan korku ve başarısızlık korkusu arasında pozitif yönlü, yine duyarsızlaşma ve gelecek korkusu arasında da pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu da görülmüştür. Bunun yanında duygusal tükenme ile HBYS'ye karşı direnç arasında negatif yönlü zayıf bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Her iki olgu arasında nicel veriler ışığında ortaya çıkan bu anlamlı ilişkiyi, sağlık kurumlarındaki idarecilerle yapılan görüşmelerden elde edilen nitel veriler de desteklemiştir. Yapılan görüşmeler sonucunda tespit edilen ilişkilerin ana sebepleri; duygusal tükenmişlik seviyesinin azaltılmasında HBYS'nin olumlu desteği, başarılı bireylerin kendine verilen yeni görevlerin kapsam ve niteliğinden kaynaklanan kaygıları ve duyarsızlaşmış bireylerin maddi ve manevi açıdan gelecek kaygısı olarak saptanmıştır. | en_US |
| dc.description.abstract | Developments in information and communication technologies have affected the institutions and employees of the society and necessitated reconstruction. This transformation experienced with the effect of technological developments have made it obligatory to see change as an important phenomenon, to reorganize working methods, and to train qualified human resources. Differentiation of the corporate culture may also cause employees to face serious psychological problems leading up to exhaustion. This study, which aims to analyze the relationship between burnout level of healthcare professionals and resistance to changes in the information system, was conducted on the employees working in five public hospitals in Samsun. The data obtained from 449 health professionals were evaluated with the help of factor, frequency, and percentage analysis, independent samples t-test, one-way variance analysis, Tukey test, Bonferroni test, and Pearson correlation analysis. Moreover, qualitative data obtained from interviews with selected administrators were used for assistive purposes in the evaluation of quantitative data. Based on the findings acquired from the study, it was observed that there is a burnout syndrome among healthcare professionals and this burnout is at a medium level. As a result of the evaluations related to burnout in the study, it was observed that healthcare professionals adopt the sub-dimension of personal success mostly compared to other dimensions. When the effect of individual characteristics on burnout was evaluated, age, education level, marital status, the total term of employment, the total period of office time in the institution were identified as variables that affect the burnout level. It was also observed that health professionals have minimal resistance to changes in information systems and that they adopt the fear dimension towards the unknown among the sub-dimensions of the scale. Furthermore, it was determined that the individual characteristics of employees have an impact on resistance against change in information systems, and the variables affecting the resistance are age, types of employment, and position in the institution. Even though there is no significant relationship between the burnout level of healthcare professionals, which poses the main problem of the research, and their resistance to changes in information systems, it was observed that there is a relationship between the sub-dimensions of these two scales. It was observed that there is a positive and significant relationship between the sense of personal success among the sub-dimensions of burnout scale, and the fear of uncertainty, the fear of the unknown, and fear of failure among the sub-dimensions of resistance to change; the same relationship is also seen between depersonalization and fear of the future. A weak negative correlation was also found between emotional exhaustion and resistance to HIMS. This meaningful relationship emerging in the light of quantitative data between the two cases and qualitative data obtained from the interviews with the administrators in the health institutions also support the existence of this relationship. The main reasons for the relationships determined as a result of the interviews are; "the assistance of HIMS in reducing the level of emotional burnout, the concerns of successful individuals due to the scope and quality of new tasks assigned to them, and the financial and moral concerns of the individuals with depersonalization. | en_US |
| dc.identifier.citation | Özbalcı, Ahmet Alp (2020). Sağlık çalışanlarının tükenmişlik düzeyi ile bilişim sistemindeki değişimlere karşı gösterdikleri direnç arasındaki ilişki: Samsun ili örneği. KMÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı,Karaman | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11492/5394 | |
| dc.identifier.yoktezid | 634718 | |
| dc.institutionauthor | Özbalcı, Ahmet Alp | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.title | Sağlık çalışanlarının tükenmişlik düzeyi ile bilişim sistemindeki değişimlere karşı gösterdikleri direnç arasındaki ilişki: Samsun ili örneği | |
| dc.title.alternative | The relationship between the level of burnout of healthcare professionals and their resistance to changes in the information system: The case of Samsun province | |
| dc.type | Doctoral Thesis |
