Sovyet Türkmenistanı’nın ilk yıllarında edebî eleştiri (A. Gulmuhammedov ile H. Şahberdiyev eleştirileri bağlamında)
Yükleniyor...
Tarih
2020
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Sovyet Türkmenistanı’nın ilk yıllarından itibaren Türkmen dilindeki edebî yazıların birçoğu, “Türkmenistan” gazetesinde yayımlanmaya başlamıştır. Bunun akabinde Türkmen edip ve düşünürler tarafından bu gazetede yayımlanan edebî yazılar üzerine cevap niteliğinde olan çeşitli edebî eleştiriler de kaleme alınmıştır. Bu bağlamda Abdulhekim Gulmuhammedov tarafından 1928 yılında “Türkmenistan” gazetesinde “Türkmenistan Gazetiniŋ Edebiyat Sahıpası ve Şagırlar hem Yazıcılarımız” (Türkmenistan Gazetesinin Edebiyat Sayfası ve Şairler ile Yazarlarımız) adıyla bir edebî eleştiri yazısı yayımlanmıştır. Yazar, Avrupa edebiyatı, Türk dünyasındaki edebiyat ve Sovyet Türkmenistanı’nda devam eden inkılap edebiyatı yaklaşımlarının Türkmen şairleri ve yazarları nazarındaki öneminden bahsetmektedir. Gulmuhammedov yazısında, “Türkmenistan” gazetesinin eki olarak yayımlanan “Edebiyat Sayfası”ndaki şiirleri ve öyküleri tenkit etmektedir. Bunun üzerine Hallı Şahberdiyev tarafından 1928 yılında aynı gazetede “Kim üçin Yazdıŋız?” (Kim için Yazdınız?) adıyla bir cevap yazısı kaleme alınmıştır. Bu iki yazar arasında başlayan eleştiri yazıları sonraları da devam etmiştir. Bu iki yazarın eleştirilerinin, dönemin yenilikçi genç Türkmen şairi Amandurdı Alamışov’un şiiri bağlamında da devam ettiği görülmektedir. Gulmuhammedov ile Şahberdiyev arasında Sovyet Türkmenistanı’nın ilk yıllarında cereyan eden eleştiri yazılarının, Sovyet Türkmenistanı’nda yapılan ilk edebî tenkitler olduğu söylenebilir.
Since the first years of Soviet Turkmenistan, many of the literary writings in the Turkmen language have been published in the newspaper “Turkmenistan”. Subsequently, various literary criticisms were also written on the literary articles published in this newspaper by Turkmen litterateurs and scholars. In this context, Abdulhekim Gulmuhammedov published a literary criticism in the newspaper “Turkmenistan” titled “Türkmenistan Gazetinin Edebiyat Sahypasy ve Shahyrlar hem Yazyjylarymyz” (the Literature Page of the Newspaper “Turkmenistan” and the Poets and the Writers) in 1928. The author talks about the importance of European literature, the literature in the Turkish world, and the revolutionary literature approaches in Soviet Turkmenistan for Turkmen poets and writers. In his article, Gulmuhammedov criticizes the poems and stories on the “Literature Page” published as a supplement to the newspaper “Turkmenistan”. Thereupon, an answer letter with the name “Kim uchin yazdynyz?” (Who Have You Written for?) was written by Hally Shahberdiyev in the same newspaper in 1928. The criticisms that started between these two authors continued afterward. It is seen that the criticism of these two authors continued in the context of the innovative young Turkmen poet Amandurdy Alamyshov. It can be said that the criticisms that took place between Gulmuhammedov and Shahberdiyev in the first years of Soviet Turkmenistan were the first literary criticisms made in Soviet Turkmenistan
Since the first years of Soviet Turkmenistan, many of the literary writings in the Turkmen language have been published in the newspaper “Turkmenistan”. Subsequently, various literary criticisms were also written on the literary articles published in this newspaper by Turkmen litterateurs and scholars. In this context, Abdulhekim Gulmuhammedov published a literary criticism in the newspaper “Turkmenistan” titled “Türkmenistan Gazetinin Edebiyat Sahypasy ve Shahyrlar hem Yazyjylarymyz” (the Literature Page of the Newspaper “Turkmenistan” and the Poets and the Writers) in 1928. The author talks about the importance of European literature, the literature in the Turkish world, and the revolutionary literature approaches in Soviet Turkmenistan for Turkmen poets and writers. In his article, Gulmuhammedov criticizes the poems and stories on the “Literature Page” published as a supplement to the newspaper “Turkmenistan”. Thereupon, an answer letter with the name “Kim uchin yazdynyz?” (Who Have You Written for?) was written by Hally Shahberdiyev in the same newspaper in 1928. The criticisms that started between these two authors continued afterward. It is seen that the criticism of these two authors continued in the context of the innovative young Turkmen poet Amandurdy Alamyshov. It can be said that the criticisms that took place between Gulmuhammedov and Shahberdiyev in the first years of Soviet Turkmenistan were the first literary criticisms made in Soviet Turkmenistan
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Türkmenistan, Gulmuhammedov, Şahberdiyev, Alamışov, Eleştiri, Turkmenistan, Shahberdiyev, Alamyshov, Criticism
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
3
Sayı
1
Künye
Aşirov, T. ve Albayrak, Ç. (2020). Sovyet Türkmenistanı’nın ilk yıllarında edebî eleştiri (A. Gulmuhammedov ile H. Şahberdiyev eleştirileri bağlamında). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 3 (1), 106-115.
