Karaman’ın Akcaalan/Philadelphia köyü ve tarihi

Bu çalışmanın konusu, Karaman’ın yaklaşık 70 km uzağında bulunan ve Karaman il merkezine bağlı olan Akcaalan köyü ve tarihidir. Hz. İsa zamanına kadar giden köyün tarihi eldeki kaynaklar ışığında ortaya konulmaya çalışılmıştır. Özellikle antik dönemden kaldığı tahmin edilen ve bölge halkı tarafından hâlâ kullanılan bazı yer isimleri, köyün antik tarihi hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Nitekim köy yakınında bulunan ve antik dönemden kaldığı tahmin edilen “kandevir” bölgesi, Rum Kayserlerinden Herkül ile Acem kumandanlarından Şehrizar’ın uzun süre devam eden savaşlarından dolayı bu isimle anılmıştır. Hz. İsa’nın havarilerinden Paul ve Barnabas’ın Konya-Karaman civarındaki bu yerleşim yerlerine sığınarak kurtuldukları bilinmektedir. Paul ve Barnabas, Konya/Sille, Karaman/Philadelphia’da kaldıkları süre içerisinde Lykaonia halkına Hristiyanlığı Grek lisanıyla anlattıkları bilinmektedir. Bölgeye verilen “Philadelphia” isminin de bu dönemden kaldığı tahmin edilmektedir. Köyün özellikle yakın tarihi açısından Karamanoğulları zamanından kalan kitabe ayrı bir önem arz etmektedir. Kitabede, Akcaalan köyünün Karaman Bey ile oğulları Mehmet ve Mahmut beylerin Balkusan köyünde bulunan türbelerinin vakfı olduğu belirtilmiştir. Osmanlılar zamanında yapılan arazi ve nüfus tahrirlerinde ise Akcaalan köyü hakkında çok daha detaylı bilgilere ulaşılmıştır. Söz konusu bu belgeler vasıtasıyla köyün zaman içinde geçirdiği demografik ve sosyo-ekonomik yapısı tahlil edilerek; XIX. yüzyılın ilk yarısında oluşturulmaya çalışılan yeni askeri düzen için Akcaalan köyünden toplanan asker sayısı ve niteliği hakkında bilgi verilmiştir.

The subject of this study is Akcaalan Village, which is located 70 km far from Karaman and connected to Karaman city center. The history of the village, which dates back to the time of Jesus, was tried to be revealed in the light of the available sources. Some of the names of the places, which are presumably from ancient times and still used by the local people, provide important information about the ancient history of the village. As a matter of fact, the “kandevir” region, which is located near the village and estimated to be from the ancient period, was named because of the long-lasting battles of Hercules from the Greek Kayseris and the Commander of Acem, Şehrizar. Again, it is known that Paul and Barnabas, one of Hz. Jesus apostles, took refuge in these settlements around Konya-Karaman. It is also known that during their stay in Konya / Sille, Karaman / Philadelphia, Paul and Barnabas told the Lycian people the Christianity in Greek language. It is estimated that the name of Philadelphia given to the region has remained since this period. Especially for the recent history of the village, the inscription from the time of Karamanogulları is of particular importance. It is stated in the inscription that Akcaalan village is the foundation of the tombs of Karaman Bey and his sons Mehmet and Mahmut Bey in Balkusan Village. More detailed information about the village of Akcaalan was obtained in the land and population disturbances made during the Ottomans. By means of these documents, the demographic and socio-economic structure of the village has been analyzed; XIX. For the new military order which was tried to be formed in the first half of the century, information has been given about the number and quality of soldiers gathered from Akcaalan village.