Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocuğu olan ebeveynlerin yeterliliği ile algıladıkları sosyal destek ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu tez çalışması Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) tanılı çocuğu olan ebeveynlerin yeterliliği ile algıladıkları sosyal destek ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türdeki bu araştırma en az 6 ay önce OSB tanısı almış çocukların ebeveynleriyle (n=228) Mart-Haziran 2023 tarihlerinde Konya ve Karaman illerinde yürütülmüştür. Verilerin toplanmasında "Çocuk ve Ebeveyn Tanıtıcı Bilgi Formu", "Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği", "Çocuğu Otizm Spektrum Bozukluğu Tanısı Almış Ebeveynlerde Ebeveyn Yeterlilik Ölçeği", "SF 36 Yaşam Kalitesi Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS v.28 paket programında Pearson Korelasyon Analizi ve Çoklu Doğrusal Regresyon yöntemi kullanılmıştır. Çocukların annelerinin yaş ortalaması 36,1±6,4 yıl, babalarının yaş ortalaması ise 39,7±6,7 yıldır. Çalışmaya katılan ebeveynlerin çoğunluğunu (%93,9) anneler oluşturmuştur. Ebeveynlerin algılanan sosyal destek düzeyleri ile ebeveyn yeterliliği arasında pozitif yönde, düşük-zayıf düzeyde ve anlamlı ilişki saptanmıştır (r=0,229, p<.01). Ebeveynlerin fiziksel (r=0,305, p<.01) ve mental (r=0,390, p<.01) yaşam kalitesi ile ebeveyn yeterliliği arasında pozitif yönde, düşük-orta düzeyde ve anlamlı ilişki vardır. Mental yaşam kalitesinin ebeveyn yeterliliğini pozitif yönde ve anlamlı düzeyde yordadığı saptanmıştır (B=0,236, t=3,671, p<.05). Sonuç olarak algılanan sosyal destek ve yaşam kalitesi arttıkça ebeveynlerin yeterliliği de artmaktadır. Mental yaşam kalitesi ebeveynlerin yeterliliğini pozitif yönde etkilemektedir. Anahtar Sözcükler: Algılanan sosyal destek; Ebeveyn yeterliliği, Hemşirelik; Otizm spektrum bozukluğu; Yaşam kalitesi.
This thesis study aimed to determine the relationship between the competence, perceived social support and quality of life in parents of children with Autism Spectrum Disorder (ASD). This descriptive and relational study was conducted with parents of children diagnosed with ASD at least 6 months ago (n=228) in Konya and Karaman provinces between March and June 2023. "Child and Parent Desciptive Characterstic Form", "The Multidimensional Scale of Perceived Social Support", "Parental Competence Scale for Parents of Children with Autism Spectrum Disorder", "SF 36 Quality of Life Scale" were used to collect data. Pearson Correlation Analysis and Multiple Linear Regression methods were used in the SPSS v.28 package program to evaluate the data. The average age of the mothers was 36.1±6.4 years, and the average age of the fathers was 39.7±6.7 years. The majority of the parents (%93.9) were mothers. A significant positive, low-weak relationship was found between parents' perceived social support levels and parental competence (r=0.229, p<.01). There was a significant positive, low-moderate relationship between parents' physical (r=0.305, p<.01) and mental (r=0,390, p<.01) quality of life and parental competence. Mental quality of life has a positive predictive role on the parental competence (B=0.236, t=3.671, p<.05). As a result, as perceived social support and quality of life increases, the competence of parents also increases. Mental quality of life positively affects parents' competence. Key Words: Autism spectrum disorder; Nursing; Parental competence; Perceived social support; Quality of life.
This thesis study aimed to determine the relationship between the competence, perceived social support and quality of life in parents of children with Autism Spectrum Disorder (ASD). This descriptive and relational study was conducted with parents of children diagnosed with ASD at least 6 months ago (n=228) in Konya and Karaman provinces between March and June 2023. "Child and Parent Desciptive Characterstic Form", "The Multidimensional Scale of Perceived Social Support", "Parental Competence Scale for Parents of Children with Autism Spectrum Disorder", "SF 36 Quality of Life Scale" were used to collect data. Pearson Correlation Analysis and Multiple Linear Regression methods were used in the SPSS v.28 package program to evaluate the data. The average age of the mothers was 36.1±6.4 years, and the average age of the fathers was 39.7±6.7 years. The majority of the parents (%93.9) were mothers. A significant positive, low-weak relationship was found between parents' perceived social support levels and parental competence (r=0.229, p<.01). There was a significant positive, low-moderate relationship between parents' physical (r=0.305, p<.01) and mental (r=0,390, p<.01) quality of life and parental competence. Mental quality of life has a positive predictive role on the parental competence (B=0.236, t=3.671, p<.05). As a result, as perceived social support and quality of life increases, the competence of parents also increases. Mental quality of life positively affects parents' competence. Key Words: Autism spectrum disorder; Nursing; Parental competence; Perceived social support; Quality of life.
Açıklama
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Ana Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Hemşirelik, Nursing
