Yazar "Mayak, Faysal" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 2 / 2
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe II. Meşrutiyet’ten erken Cumhuriyet’e Osmanlıca dergilerde Yunus Emre (1913-1924)(Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, 2022) Mayak, FaysalTürk edebiyat tarihinin en önde gelen isimlerinden biri olan Yunus Emre, birçok araştırmaya konu olmuş, tasavvuftaki yeri ve ortaya koyduğu eserler üzerine çeşitli yazılar yazılmıştır. II. Meşrutiyet dönemi ile Cumhuriyet’in ilk yıllarında da dönemin edebiyat tarihi ile meşgul olan yazarları, Yunus Emre hakkında yazdıkları makaleleri dergilerde yayımlayarak hayatı ve sanatı hakkında halkı bilgilendirmeye çalışmışlardır. Mehmed Halid (Bayrı), Mehmed Fuad (Köprülü), Yakup Kadri (Karaosmanoğlu), Rıza Tevfik ve Cemil Refet Bey, Yunus Emre’ye dair kaleme aldıkları yazılarını Türk Yurdu, Yeni Mecmua, Büyük Duygu, Dergâh ve Mihrab dergilerinde yayımlatıp, hayatı, tasavvuf felsefesi ve şiirlerinde konu edindiği meseleleri okurlarla paylaşmışlardır. Tasavvufi halk edebiyatının gelişiminde Yunus Emre’nin oynadığı rol ve ölümünden sonra Anadolu insanı üzerinde bıraktığı izler bu yazıların konusu içinde yer almıştır. Yunus Emre Divanının söz konusu zaman aralığındaki yeni baskısı ele alınarak eksik yönleri üzerinde durulmuş, özgün bir Yunus külliyatının nasıl oluşturulabileceği yönünde öneriler dile getirilmiştir. Hemen tüm yazılarda Yunus’un ümmiliğine vurgu yapılmış ancak eserlerindeki olgunluk göz önüne alınarak, ümmi olmasının şüpheli olduğuna dikkat çekilmiştir. Çağdaşı olan ya da ondan sonra gelen tasavvuf şairlerinin yazdıkları ile Yunus Emre’nin şiirlerini kıyaslayarak onun fark yaratan yönlerini göstermek istemişlerdir. Bu makale çalışmasının temel amacı, II. Meşrutiyet dönemi ile Cumhuriyet’in ilk yıllarında yayımlanmış olan Osmanlıca dergilerde Yunus Emre hakkında yazılan yazılardan yola çıkarak, onun tasavvufi Türk edebiyatı tarihindeki önemini ortaya koymaktır.Öğe Iskat-I Cenin (çocuk düşürme) meselesi hakkında Osmanlıca dergilerde yazılan yazılar üzerine bir inceleme (1867-1927)(Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, 2021) Mayak, Faysalİnsanlığın en eski dönemlerinden itibaren başvurulan çocuk düşürme eylemine Osmanlı Devleti’nde de hemen her dönemde rastlanmıştır. Nüfus olgusunun devletlerin güçlenmesi ve varlıklarını devam ettirmesi için önem kazanmaya başlamasından sonra çocuk düşürme olaylarına daha titiz tavırlarla yaklaşılmıştır. Osmanlı Devleti için de gerek inanç açısından gerek nüfus ve ekonomi perspektifinden çocuk düşürme meselesi ciddiyetle ele alınmış ve bu eylemin önlenmesi için çeşitli tedbirler yürürlüğe konmuştur. Özellikle matbaanın günlük hayata girmesi ve gazete ile dergi yayımcılığının başlaması, basının ıskat-ı cenin konusunda halkı aydınlatmak amacıyla kullanılmasını sağlamıştır. Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra da Türk toplumu arasında çocuk düşürme hadiselerinin devam etmesi bu dönemde de devleti tedbirler almaya itmiştir. Öte yandan dinamik ve taze bir nüfusa gereksinim duyan yeni devlet, gazete ve dergiler vasıtasıyla halkı çocuk düşürmenin çeşitli zararları konusunda uyarmaya çalışmıştır. Osmanlı Devleti’nde Sultan Abdülaziz, Sultan II. Abdülhamid ve II. Meşrutiyet dönemlerinde yayımlanan dergilere ek olarak Erken Cumhuriyet döneminin başlarında çıkan dergilerde ıskat-ı cenin konusuna temas edilerek halkın bu meselede davranışsal değişimine katkı sağlamak amaçlanmıştır. Bahsi geçen zaman aralığında çıkan Osmanlıca dergilerde, çocuk düşürme olayları, dini, ahlaki, ekonomik, psiko-sosyal, hukuki ve vicdani yönleriyle incelenmiş, bu alışkanlığı sürdürmenin bireylere ve topluma ne gibi zararları olacağı anlatılmaya çalışılmıştır. Mesele kimi zaman duygusal tepkiler ortaya konarak, çocuğunu bilerek düşüren annelere beddua tarzında sitemler dile getirilerek aktarılmışken kimi zaman bilimsel istatistikî veriler üzerinden somut delillerle değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın amacı; Osmanlı Devleti’nde Sultan Abdülaziz döneminden başlayarak Erken Cumhuriyet dönemine kadar devam eden süreçte Osmanlıca olarak yayımlanan dergilerde ıskatı cenin olayının hangi açılardan ele alındığını göstermek, bu olay üzerinden toplumsal davranış alışkanlıklarına dair tespitlerde bulunmaktır. Buna ek olarak, söz konusu dergilerde çocuk düşürmeyi önlemeye yönelik ortaya konan öneriler üzerinden dönemin sosyal atmosferine ışık tutmak amaçlanmıştır.
