Frankfurt Okulu ve Aydınlanma Eleştirisi

Aydınlanma, Batı felsefe tarihi içerisinde dogmatizme karşı bir tavırla ortaya çıkan ve XVIII. yüzyıl boyunca toplumsal her türden değerin akıl temelli eleştirisini amaç edinen felsefi kavrayış olarak tanımlanmaktadır. Frankfurt Okulu düşünürlerince ise Aydınlanma, mevcut tüm değerlerin akıl yoluyla yeniden değerlendirilmesi ve aklın özgürleştirilmesi söylemiyle, XX. yüzyıl boyunca yaşanan yıkımların nedeni olarak görülmektedir. Bu metinle birlikte biz öncelikle okulun öznel akıl üzerinden yürütülen Aydınlanma eleştirilerini temel alacağız. Aydınlanmanın bir uzantısı olarak gelişen pozitivizm tekelindeki felsefi oluşumlara ve teorik düşünce sistemlerinin toplumda yarattığı düşünülen etkilere değineceğiz. Toplumun yasalarının, doğa yasaları karşısındaki gücüne dikkat çekeceğiz. Bu bağlamda amacımız, söz konusu Aydınlanma gibi devrim niteliği taşıyan bir dönem olduğunda, Frankfurt Okulu düşünürlerince olay veya olgulara karşı geliştirilen yaklaşımları ortaya koyabilmek olacaktır.

Enlightenment is defined as the philosophical conception that emerged as an attitude against dogmatism in the history of Western philosophy and throughout the 18th century aimed at the wisdombased critique of all kinds of social values. According to the Frankfurt School philosophers, the Enlightenment is seen as the cause of the demolitions of the 20th century, with the discourse of the reevaluation of all existing values through the mind and the liberation of the mind. In this study we will take primarily the Enlightenment critiques of the school's subjective mind as a basis. We will mention the philosophical formations on the basis of positivism as an extension of the Enlightenment and the thought implications of theoretical thought systems in society. We will draw attention to power of the laws of society over the laws of nature. In this context, our aim will be to demonstrate the approaches developed by the Frankfurt School philosophers towards the events or facts when there is a revolutionary period such as the Enlightenment.