Elit atletizm sporcularında psikofizyolojik stres ve kaygı düzeyi ile sportif başarı ilişkisinin incelenmesi
| dc.contributor.advisor | Makaracı, Yücel | |
| dc.contributor.author | Aydemir, Mustafa | |
| dc.date.accessioned | 2023-11-17T06:34:00Z | |
| dc.date.available | 2023-11-17T06:34:00Z | |
| dc.date.issued | 2023 | |
| dc.department | KMÜ, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı | |
| dc.description | Tez No: 818059 | en_US |
| dc.description.abstract | Bu çalışmanın temel amacı; elit kadın atletlerde farklı kros yarışları esnasındaki psikofizyolojik stres ve kaygı durumu ile sportif başarı arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmaya Turkcell Kulüpler Kros Süper Ligi büyükler kategorisinde yarışan 12 kadın atlet (yaş ort. 20,50±1,57 yıl) gönüllü olarak katılmıştır. Farklı zorluk ve önem düzeyine sahip iki yarışma etabı (I. kademe ve final) süresince, sporcuların psikofizyolojik durumları tükürük kortizol (tKor) ve alfa amilaz (tAA) ile belirlenmiştir. Kaygı durumu için ise Durumluk Kaygı Ölçeği (STAI-I) kullanılmıştır. Yarış öncesi gün ve yarış günü kortizol ve alfa amilaz uyanma yanıtları (KUY, AAUY sırasıyla) hesaplanmıştır. Sporcuların yarışma performansları için resmi yarış süreleri dikkate alınmıştır. Çalışma hipotezlerine göre; Pearson korelasyon ve bağımlı örneklem t test analizleri kullanılmıştır. I. kademe etabı, kros yarışı öncesi gün AAUY ile yarış performansı arasında ilişki olduğu görülürken (p<0,05), final etabına ait yarış öncesi gün stres ve kaygı değişkenleri ile yarış performansı arasında bir ilişki görülmemiştir (p>0,05). Final etabı, yarış günü AAUY ile yarış performansı arasında ilişki olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). I. kademe etabı, tKor ve tAA yarışma yanıtlarının yarış sonrası yükseldiği görülürken (p<0,05), bu değişimin final etabı için istatistiki olarak önemsiz olduğu belirlenmiştir (p>0,05). I. kademe ve final etabı karşılaştırmasına göre; yarış öncesi gün için AAUY, yarışı gününde ise KUY ve tKor (yarış öncesi) düzeylerinde farklılık olduğu ortaya koyulmuştur (p<0,05). Düşük AAUY değerlerinin kadın kros koşucularında sportif başarı için bir biyobelirteç olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca kros koşusunun psikofizyolojik bir stresör olduğu görülmüştür. Tükürük analizi gibi non-invaziv bir yöntem kullanılan çalışmalarda örneklem sayısı artırılarak daha kapsamlı sonuçlara ulaşılabileceği düşünülmektedir. | en_US |
| dc.description.abstract | The main purpose of this study is to examine the relationship between psychophysiological stress, anxiety, and success during cross-country competitions in elite female athletes. Twelve female athletes competing in the senior category of the Turkcell Turkish Cross-Country Super League voluntarily participated in the study. The psychophysiological state of the athletes was determined by analyzing salivary cortisol (sCor) and alpha-amylase (sAA) during the two consecutive rounds (round I and final round) with different difficulty and importance. The anxiety instrument included the State and Trait Anxiety Inventory (STAI-I). Cortisol and alpha-amylase awakening responses (CAR, AAAR, respectively) were assessed on pre-competition and competition day. The official race scores were used to provide the competition performance of the athletes. Pearson correlation and paired-sample t-test analyzes were used to assess study hypotheses. Pre-competition day AAAR correlated with competition performance in round I (p<0.05), while no correlations were detected between stress and anxiety variables and competition performance in the final round (p>0.05). Competition day AAAR correlated with competition performance in the final round. Post-race sCor and sAA responses were greater than pre-race in round I (p<0.05) but, no significant change was found in the final round (p>0.05). Pre-competition day AAAR, competition day CAR, and pre-race sCor in the final round were greater compared to round I. The results indicated that lower AAAR appears to be a biomarker for competition performance in female cross-country athletes. The cross-country race has also been found to be a psychophysiological stressor. Further research using saliva analysis as a non-invasive tool is still needed for larger samples for more comprehensive data. | en_US |
| dc.identifier.citation | Aydemir, Mustafa. (2023). Elit atletizm sporcularında psikofizyolojik stres ve kaygı düzeyi ile sportif başarı ilişkisinin incelenmesi. KMÜ, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı | en_US |
| dc.identifier.endpage | 97 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 1 | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11492/7736 | |
| dc.identifier.yoktezid | 818059 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.subject | Alfa Amilaz | en_US |
| dc.subject | Kortizol | en_US |
| dc.subject | Kros Koşusu | en_US |
| dc.subject | Stres | en_US |
| dc.subject | Uyanma Yanıtı | en_US |
| dc.title | Elit atletizm sporcularında psikofizyolojik stres ve kaygı düzeyi ile sportif başarı ilişkisinin incelenmesi | |
| dc.title.alternative | The examination of the relationship between psychophysiological stress, anxiety, and sportive success in elite athletes | |
| dc.type | Master Thesis |
