Arapça Öğretiminde Leksikografi Derslerinin Gerekliliği

Arap dili, bükümlü bir dil olduğundan kelime türetmeye son derece elverişlidir. Eklemeli dillerden farklı olan yönü; kelimenin yalnızca sonuna değil, başına ve ortasına da eklemeler yapılarak yeni bir kelime oluşturulabilmesidir. Bu durum, sadece kök harflerinin bilinmesiyle yeni sözcükler türetmeyi kolaylaştırırken sözlük kullanımını güçleştirmektedir. Zira diğer pek çok dilden farklı olarak Arapçada sözlük kullanımı, dil hâkimiyetini gerektirmektedir. Sözgelimi başka bir yabancı dil öğrenen kişi, o dilin sözlüklerinden başlangıç düzeyinde bile yararlanabilirken Arap dilini yeni öğrenmeye başlayan bir öğrenci için aynı şey söz konusu değildir. Bu durum, daha ilk andan itibaren sözlük bilgisine ihtiyacı da beraberinde getirmektedir. Araştırmanın amacı, Arap dilinin öğretiminde sözlük bilgisinin gerekliliği görüşünden yola çıkılarak sözlük kullanımının öğretimi, sözlük türleri ve bu bağlamda Sözlükbilim derslerinin, Arapçanın ders programlarındaki yerini araştırmaktır. Çalışmada, “nitel araştırma yöntemi”; nitel araştırma desenlerinden ise, “fenomcnoloji” kullanılmıştır. Fenomenoloji, bir konuyu aydınlatma, oraya dikkat çekme olup farkında olduğumuz ama derinlemesine bir anlayışa sahip olmadığımız olgulara odaklanmaktadır. Arapça öğretiminde Sözlükbilim derslerinin önemini açığa çıkarmaya yönelik bu çalışmada da bu yöntemin kullanılması uygun görülmüştür. Araştırmanın evreni, Arap dilinin öğretimi; ömeklemi ise, bu dilin öğretiminde Sözlükbilim derslerinin ders müfredatı içerisindeki yeridir. Bu araştırma, yazılı kaynak (literatür) taramasına dayanmaktadır. Veriler nitel olduğundan, veri toplama tekniği olarak “belgesel tarama” kullanılmıştır. Verilerin analizi için ise, nitel analiz tekniklerinden betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Bulgular, sözlük bilgisinin Arapça öğretimindeki gerekliliğine karşın, ders müfredatında yeterli ölçüde yer almadığını göstermektedir. Bulgular ışığında, günümüz Arapça öğretim programları içerisinde Sözlükbilim derslerine de yer verilmesi gerektiğine yönelik önerilerde bulunulmuştur.