Türkiye'de fen eğitimi alanında 21. yüzyıl becerileri üzerine yazılmış lisansüstü tezlerin içerik analizi

Ülkemizde 2015 yılından bu yana fen eğitimi alanında 21. yüzyıl becerileri üzerine yüksek lisans ve doktora tezleri yazılmaya başlanmıştır. Günümüze kadar olan süreçte çok sayıda çalışma yapılmış olması, 21. yüzyıl becerileriyle ilgili tezlerin analizinin yapılması ve ana hatlarıyla sınıflandırılarak genel çerçevenin belirlenmesi ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Yapılan bu çalışmada Türkiye'de 2015-2024 yılları arasında fen eğitimi alanında 21. yüzyıl becerileriyle ilgili tamamlanmış yüksek lisans ve doktora tezleri üzerine bir içerik analizi yapılmıştır. Araştırma kapsamında 52 adet yüksek lisans ve 11 adet doktora tezi olmak üzere toplam 63 adet lisansüstü tez incelenmiştir. Tezin Künyesi, Yöntem Bilgileri, Veri Toplama ve Analiz Yöntemleri şeklinde üç ana tema belirlenmiş ve tezler bu temaların çatısı altında incelenmiştir. Belirlenen bu temalar kapsamında tezler; yayınlanma yıllarına, türlerine, üniversitelerine, enstitülerine, danışman unvanlarına, cinsiyetlerine, araştırma yöntemlerine, araştırma model türlerine, örneklem düzeylerine, örneklem büyüklüklerine, örneklem seçilim yöntemlerine ve veri toplama araçlarına, veri analiz yöntemlerine, veri analiz yöntem xviii türlerine, sayfa sayılarına, kaynak güncelliğine, yayın dillerine ve ortaya koyduğu sonuçlara göre olmak üzere 18 kategoride incelenmiştir. Araştırma kapsamında Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi veri tabanında ulaşılabilen tezlerden elde edilen veriler kategorilere göre frekans ve yüzde değerleri açısından değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler fen eğitiminde daha önce yapılmış içerik analizi çalışmalarında oluşturulan temalar ve kategoriler dikkate alınarak içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuç bölümünde, bulgulardan elde edilen verilerin nedenleri üzerine tartışmalar yapılarak açıklanmaya çalışılmış ve fen eğitimi alanında yapılan diğer içerik analizi çalışmalarından elde edilen sonuçlarla karşılaştırma yapılmıştır. Bu çalışma fen eğitimi alanında 21. yüzyıl becerileri ile ilgili yapılacak diğer çalışmalara rehber niteliğinde olacağı düşünülmektedir.

Since 2015, master's and doctoral theses focusing on 21st-century skills have begun to be written in the field of science education in our country. The large number of studies conducted up to the present day has revealed the need to analyze these theses on 21stcentury skills and to classify them broadly in order to determine a general framework. In this study, a content analysis was conducted on completed master's and doctoral theses related to 21st-century skills in the field of science education in Turkey between the years 2015 and 2024. A total of 63 postgraduate theses were examined within the scope of the research, including 52 master's and 11 doctoral theses. Three main themes were identified under which the theses were analyzed: Thesis Information, Methodological Details, and Data Collection and Analysis Methods. Within the scope of these themes, the theses were examined under 18 categories: publication year, type of thesis, university, institute, advisor's academic title, gender, research method, type of research model, sample level, sample size, sampling method, data collection tools, data analysis methods, types of data analysis methods, number of pages, up-to-dateness of references, language of publication, and the findings/results they revealed. The data obtained from the theses accessible through the Council of Higher Education's National Thesis Center database were evaluated in terms of frequency and xx percentage values according to these categories. The data were analyzed using the content analysis method, taking into account the themes and categories established in previous content analysis studies in the field of science education. In the conclusion section of the study, the data obtained from the findings were discussed and explained, and comparisons were made with the results of other content analysis studies conducted in the field of science education. This study is considered to serve as a guide for future research on 21st-century skills in science education.