MÜZEKKİ’N-NÜFÛS BAĞLAMINDA EŞREFOĞLU RÛMÎ’YE GÖRE MARİFET

Marifet sûfilere göre Allah tarafından salike verilen bir bilgidir ve bu bilgi fıkıh ve kelamâlimlerinin sahip olduğu bilgiden daha değerlidir. Fıkıh ve kelam uleması bilgiye ya doğrudan temel kaynaklardan ya da istidlal yoluyla ulaşmaktadır. Sûfîler ise marifete kötülüklerin kaynağı olan nefs terbiye edildikten sonra ulaşır. Bu yöntem aynı zamanda ahlaklıbireyleri de meydana getirir; nihayetinde insan-ı kâmiller ortaya çıkar. Marifet Hakk’ıisim ve sıfatlarıyla bilmek ve şeylerin gerçekliğini kavramaktır; onun mahalli sufilerinifadesiyle kalptir. Bu makalede Osmanlı Devleti’nin erken dönemlerinde yaşayan, Eşrefoğlu Rûmî’nin Müzekki’n-Nüfûs isimli eseri bağlamında marifet görüşü incelenmiştir.O, Hacı Bayram-ı Veli’nin damadı ve öğrencisidir, hem şair hem sûfîdir, birçok öğrenciyetiştirmiştir, Bayrami ve Kadiridir. Onun eseri seyr u süluk kitabı olarak kabul edilebilir;zira bu eserde nefsi terbiye eden konular ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Ayrıca eserin dikkatçekici bir özelliği de okuyuculara çokça nasihatte bulunmasıdır. Eşrefoğlu Rûmî’nin kitaptaki amacı kişileri doğru yola iletmek ve ahirette kurtuluşlarını sağlamaktır. Dolayısıylabiz de çalışmamızda eserin bu yönüne değindik. Daha sonra Eşrefoğlu Rûmî’nin marifetedair görüşlerini açıkladık.